چاپ تامپو

چاپ تامپو (Pad Printing) چیست؟

چاپ تامپو یک فرایند چاپ غیر مستقیم میباشد که شامل یک محفظه پر از رنگ و پد میباشد که پد به محل رنگ برخورد کرده و تصویر مورد نظر روی آن قرار میگیرد، سپس پد به سطح مورد نظر برخورد کرده و چاپ روی سطح انجام میشود.

ریشه پیدایش چاپ تامپو

نام مخترع این فرایند مشخص نیست و به عنوان معمایی ذکر شده، اصل این روش از سوئیس میباشد که از پد ژلاتینی برای انتقال جوهر استفاده میشد. در کل این روش مربوط به صنعت ساعت و سرامیک بوده است. چاپ تامپو طی ۴۰ سال گذشته توسعه چشمگیری داشته و امروزه یکی از مهم ترین روش ها در صنعت چاپ میباشد.

مزایای چاپ تامپو

همه روش های چاپ مانند چاپ دیجیتال، چاپ تامپو، چاپ سیلک و… دارای مزایا و معایبی میباشد.در چاپ تامپو، استفاده از لاستیک سیلیکونی به عنوان پد یکی از مهم ترین ابزارها میباشد؛ زیرا به راحتی تغییر شکل پیدا کرده، دافع حشرات بوده و به راحتی جوهر را انتقال میدهد.چاپ تامپون قابلیت استفاده از پد های انعطاف پذیر بر روی انواع سطوح، ناهمواری ها و حتی سطوح چوبی و منبت کاری شده را فراهم میکند که تصاویر چاپ شده تک رنگ تا تصاویر رنگارنگ را شامل میشود، در کل همه کاره است.

عملکرد و روش چاپ تامپو

چاپ تامپو یا Pad Printing با ماشین آلات نیمه اتوماتیک در تیراژهای پایین قابل استفاده می باشد و محدودیت تیراژ ندارد. این چاپ با دو نوع چاپ تامپو دستی یا رومیزی و چاپ تامپو دو رنگ قابل انجام است.

در این روش چاپ بدلیل فشار پد روی کالا معمولا برای کالا ها فیکچر ساخته میشود ؛ مثلا برای چاپ لیوان ابتدا داخل لیوان را با فیکچر پر کرده تا در اثر فشار پد تامپو شکل کالا دفورمه (خراب) نشود.
موارد استفاده ی این چاپ ظروف یکبار مصرف ، چاپ روی خودکار ، محصولات ارایشی بهداشتی ، قطعات صنعتی ، لوازم التحریر ، لوازم ورزشی ، قطعات خودرو ، سرکلیدی و بسیار از موارد دیگر می باشد. چاپ تامپو را میتوان به 3 بخش تقسیم نمود :

طراحی و ساخت کلیشه

در ابتدا باید طرح مورد نظر را در محیط گرافیکی فتوشاپ و یا کورل دراو طراحی نمود و بعد روی کاغذ کالک پرینت گرفته و یا فیلم لیتو گرافی تهیه نماییم.

روش کلیشه سازی تامپو : میتوان از روش لاک مایع و یا لمینت استفاده کرد. طرح مورد نظر را روی کلیشه قرار داده و با میز مخصوص UV نور میدهیم. سپس طرح را ظاهر کرده و اسید میزنیم بعد از آن طرح مورد نظر روی کلیشه انتقال پیدا میکند.

ساخت قالب و یا فیکچر

در چاپ تامپو بدلیل فرم های مختلف قطعات صنعتی و هدایای تبلیغاتی نیاز به ساخت فیکچر می باشد تا قطعه روی میز دستگاه ثابت شود و تمام چاپ ها در یک نقطه زده شود. بطور کل قالب یا فیکچر برای تنظیم و ثابت نگه داشتن قطعه ، مورد نیاز میباشد.

رآیند چاپ تامپو

این مرحله از چاپ تامپو بوسیله ی دو روش اعمال میشود ؛ دستگاه چاپ تامپو سیستم بسته (کاپ) و دستگاه چاپ تامپو سیستم باز (تیغه).

دستگاه چاپ تامپو سیستم بسته یا کاپ

در این روش رنگ درون مخزن یا همان کاپ ریخته شده و کاپ با مگنت که داخل آن بکار رفته روی کلیشه محکم می نشیند، سپس رنگ را جلو و عقب میبرد تا یک لایه رنگ داخل گودی کلیشه که عکاسی شده بماند. در این روش در مصرف رنگ و هدر رفتن رنگ صرفه جویی شده و میتوان رنگ را مدت ها درون کاپ قرار دهیم؛ همچنین برای کار های تیراژ بالا، به صرفه تر است.

دستگاه چاپ تامپو سیستم باز یا تیغه

روش چاپ تامپو تیغه، به این صورت میباشد که به جای مخزن کاپ، از تیغه استفاده میشود. سیستم تیغه قطعات ارزان تری نسبت به سیستم کاپ دارد ولی در هوای آزاد کار میکند و رنگ ممکن است در تشتک چاپ خشک شود و همچنین بعد از مرحله چاپ باید رنگ درون آن را جمع کنیم. تنظیمات دستگاه برای جمع کردن رنگ از سطح صفحه، با تنظیم فشار تیغه انجام میشود.در یک چرخه چاپ، رنگ بر روی یک صفحه ریخته میشود و با یک تیغه به سمت مخزن (کاسه رنگ) برده میشود که در واقع رنگ داخل فرورفتگی های ایجاد شده (تصویر اصلی حک شده) بر روی صفحه فلزی (کلیشه) قرار میگیرد و رنگ اضافه به سمت مخزن هدایت میشود و سپس پد روی محل تصویر قرار گرفته و تصویر روی آن حک میشود و تصویر به سطح مورد نظر انتقال پیدا میکند.

ضخامت لایه جوهر

ضخامت لایه رنگ که در پد انتقال می یابد، حدود ۴ تا ۱۰ میکرون است. ضخامت رنگ به نوع رنگ، ویسکوزیته رنگ، مواد پد، عمق تصویر حک شده در صفحه و شرایط جوی مانند گرما، رطوبت و غیره بستگی دارد.

چاپ چند رنگ

با استفاده از لایه نازک رنگ که در چاپ پد انتقال می یابد، ممکن است یک چاپ چند رنگ «مرطوب» انجام شود که رنگ ها با هم مخلوط شده و اثر از بین رود، برای جلوگیری از آن، میتوان از دستگاه کشویی (شاتل)، دو پد، دو مخزن و کلیشه مجزا برای چاپ دورنگ استفاده کرد.

تعدادی از کاربرد های چاپ تامپو

صنعت ساعت، صنعت الکترونیک، صنعت نیمه هادی، صنعت کامپیوتر، صنعت ارتباطات، لوازم الکترونیکی مصرفی، شاخه پزشکی، صنایع نوری، جواهرات، صنعت خودرو، صنعت لوازم التحریر، لوازم خانگی، ورزش، صنعت اسباب بازی، صنایع پلاستیک، هدایای تبلیغاتی و…از این روش در حالت کلی در بسیاری از موارد از جمله چاپ وسایل قدیمی، اشیا تزئینی، فنجان، خودکار و حتی دکمه استفاده میشود. یکی از مهم ترین عوامل در موفقیت این روش نگاه و طراحی منحصر به فرد است.